Astronaut NASA-e Don Petit napravio je zadivljujući snimak retkog atmosferskog fenomena na Zemlji sa Međunarodne svemirske stanice (ISS).
Dok je ISS kružila iznad Južne Amerike, Petit je snimio nešto što je klasifikovano kao „prolazni svetlosni događaj“ (Transient Luminous Events ili TLE na engl.). To su jarki, šareni bljeskovi svetlosti brži od munje, koji se ponekad nazivaju „sprajtovima“ (mitološka bića sa krilima insekta iz Zapadne Evrope, često prikazana kako svetlucaju blizu vodenih površina).
Petit je iz svoje perspektive, daleko iznad Zemljine atomosfere, mogao da sagleda te „sprajtove“ direktno odozgo, gledajući u „nadir“, tačnije tačku direktno ispod određene lokacije.
„Nadir pogled na prolazne svetleće događaje (TLE) ili gornje atmosferske munje“, napisao je on na mreži X uz video fenomena.
Video je uhvatio blještanje „sprajtova“ iznad Amazonskog basena u trajanju od šest sekundi, ali je usporen, pa traje 33 sekunde.
OK, this is kind of out there and caters to your inner Uber-Geek. Nadir view of Transient Luminous Events (TLE ) or upper atmospheric lightning. This clip real time is about 6 seconds over the Amazon basin and shows a number of TLE displays from Sprites to blue jets from a… pic.twitter.com/IE0Edtm2Rl
— Don Pettit (@astro_Pettit) April 3, 2025
Inače, ovo nije prvi put da je neku ovakvu pojavu uhvatila kamera sa ISS-a. Tako je 2024. NASA-in astronaut Metju Dominik bacio pogled na jedan od najneuhvatljivijih atmosferskih fenomena poznat kao „crveni sprajt“.
Super lucky a few weeks ago when shooting a timelapse of a lightning storm off the coast of South Africa. One of the frames in the timelapse had a red sprite. A rare event. My knowledge is pretty much just from Wikipedia but I want to know more.
50mm lens, f1.2, 1/5s, ISO 3200 pic.twitter.com/CU1JpMwE8u
— Matthew Dominick (@dominickmatthew) June 20, 2024
Oni se javljaju tokom posebno snažne grmljavine i putuju naviše u atmosferu, za razliku od normalnih munja koje putuju naniže do površine Zemlje, piše Space.com.
Sprajtovi poput onih koje je Petit snimio pojavljuju se mnogo više u atmosferi od običnih munja. Njihovo ime takođe je akronim za „stratosferske perturbacije koje su rezultat intenzivne elektrifikacije grmljavine“.
Stvaraju se kada električna pražnjenja od munja izbijaju nagore, stvarajući eksplozije plazme u jonosferi, koja se nalazi oko 80 km iznad Zemljine površine. Kamera ih je prvi put uhvatila tek 1989. godine.
